Hoe je een aquarelpenseel maakt en waarom een heel penseel beter schildert dan een half! (video)

penseelNa gebruik liggen mijn  aquarelkwasten en aquarelpenselen netjes uit te rusten op een washandje. Als zijn zij het daar zelf niet mee eens, het is absoluut verboden voor ze om rechtop, met de haren overeind, te gaan dutten!
Recht overeind staat mooier, deftiger, maar zoals het spreekwoord zegt: ‘Wie mooi wil zijn, moet pijn lijden’. Daar kom ik straks op terug, na de leerzame video. Eerst wil ik je wat over kwasten en penselen vertellen.

Simpel gezegd zijn aquarelkwasten en aquarelpenselen niets meer dan een stokje met wat haren aan het uiteinde. Daarmee doe je ze echter tekort. Er komt heel wat bij kijken om een goed exemplaar te maken. Probeer het zelf maar eens! Neem een takje of een potlood, knip wat haren van je hoofd en bevestig ze aan het houtje. Gelukt? Oké, dan probeer er nu maar eens een aquarel mee te schilderen. Gelukt? Valt tegen hé? Degene die dit experiment aangaat, kan van mij een leuk cadeautje verwachten.

penseel

Voordat je de korte film over aquarelpenselen gaat bekijken (echt doen, je weet niet wat je ziet), zal ik er, ook kort, iets over vertellen. Weet je wat het verschil is tussen een penseel en een kwast? Voor een penseel wordt zacht en soepel haar, bijvoorbeeld marterhaar, gebruikt. Kwasten worden meestal gemaakt van varkenshaar. Kwasten zijn daardoor stugger waardoor de verfstreek beter zichtbaar blijft.

penseel

Wist je dat varkens ook haren hebben? En dat penselen haren bevatten van eekhoorns en marters? Nee, ze maken ze niet daarvoor dood en knippen dan de staart eraf. De dieren worden er speciaal voor gekweekt ergens in het koude gedeelte van Rusland. Omdat aquarellisten voornamelijk penselen gebruiken, ga ik daar op door.

Een penseel bestaat uit drie onderdelen: de haren, de bus en de steel. Er worden speciale haren gebruikt, omdat de wateropname en -afgifte natuurlijk heel belangrijk zijn. De bus zorgt voor de verbinding van haren en steel en dat dit goed gebeurt is ook best belangrijk. Het is wel zo handig als alle haren strak in het gelid staan en niet alle kanten op krullen. Een penseel met een permanentje schildert niet zo handig!

penseel

De steel leek mij vroeger niet zo relevant, maar tijdens een reis door Australië kwam ik er achter dat het toch best een belangrijk onderdeel is. Ik had hem namelijk afgezaagd om hij te lang was om goed in een fietstas te passen (je weet wel, reizen met minimale bepakking). Nooit geweten dat de steel van een penseel naast iets om vasthouden ook zorgt voor de perfecte balans. Wat schilderde dat ding daarna ellendig, en het kukelde steeds uit mijn hand! Ik heb hem nog steeds, als aandenken van die geweldige trip (veel aquarellen van die reis heb ik weggegooid).

Wist jij dat een goed penseel met de hand gemaakt wordt? Dat is samen met de juiste haren meteen de reden waarom een goed penseel niet goedkoop is.

Nu dan een geweldig filmpje waarin je ziet hoe een expert van de Escodafabriek in Barcelona een penseel maakt. Het is een korte film en het gaat snel. Voor degenen die de uitdaging aangaan met hun eigen haren, klok om te zien of jij het ook zo snel kunt!

penselen3O ja, waarom is het voor mijn penselen verboden om rechtop te staan? Dan loopt het water dat nog in de haren zit, in de bus en komt daar in contact met de houten steel.
Daar kan het niet goed drogen en daardoor kun je schimmel krijgen (zoals dat ook tussen je tenen kan gebeuren). En het hout gaat na verloop van tijd het water opnemen en kan uitzetten, waardoor de bus losgaat zitten, met als gevolg kaalheid!

Dus om mijn penselen mooi te houden, moet ik ze juist geen pijn laten lijden!

Hoe ga jij met je penselen om? Laat het weten in je reactie. Ik hoor het graag.

Margo van Vegchel – Aquarel Academie & Creatief Aquarel
Auteur: Bouwstenen voor een Uniek Boeiend Aquarel en Alles over… Aquarelmaterialen.

Zoek je aquarelplezier, inspiratie en aquarellessen? Ga dan naar www.aquarelworkshop.nl Een paar keer per jaar starten online lessen en live lessen!

21 thoughts on “Hoe je een aquarelpenseel maakt en waarom een heel penseel beter schildert dan een half! (video)

  1. Prachtig om te zien hoe een penseel gemaakt wordt. Het liggend drogen van penselen doe ik al. De steel leg ik op een schoteltje, zodat de haren vrij zijn. Bedankt voor de link Margo.

  2. Hallo Margo, Wat een leuk filmpje! Deze man doet het met flair. Het lijkt wel goochelen. ; ) Ja een logisch verhaal dat liggend drogen. Het jampotje doet bij mij al jaren dienst maar ik heb ook gedacht over het hout en de invloed van het uitlekkende water hierop. Nog geen loslatende haren of bussen. ( nooit geweten dat die zo heten)
    Al met al, weer veel geleerd! Leuk om je blog te bekijken!
    Groetjes,
    Gerrie

  3. Oeps… ik zal mijn penselen nooit meer rechtop zetten als ze nog nat zijn. Nog geen last van schimmels en andere ellende gelukkig.
    Van onze hond ook genoeg haar (lang) om een penselenfabriek te beginnen. Ik roep altijd dat we kussens kunnen vullen met zijn haren, maar dit is misschien een beter idee 😉

  4. Hoi Margo, Je blog eindelijk ontdekt… Ik ga die hondenharen toch uit proberen, wij hebben een labrador
    waardoor elke dag gestofzuigd moet worden i.v.m. haaruitval.
    Ik denk wel eens: ” van al die haren kan ik heel veel nieuwe labradors breien”.
    Wie weet word mijn penseel een gat in de markt!!!
    Na je vakantie hoor je meer, nu eerst gaan genieten!!!

    Lieve groet, Irma

  5. De uitdaging zelf een penseel maken aangegaan, duurde zo’n 6 minuten. Wel wat langer dan op het filmpje van Escoda!
    Een kerstkaart gemaakt met dit penseel. Het penseel verloor steeds meer haren, maar bleef wel een puntje houden.
    De resultaten heb ik op je Facebookpagina Atelier van Vegchel geplaatst.
    Wel een raar gevoel, schilderen met een penseel gemaakt van je eigen haar!
    Ik was al zuinig op mijn penselen maar zet ze niet meer rechtop als ze niet helemaal droog zijn.

  6. Ha Margo, wat een interessant item en leuk beschreven! Leuk ook om de video te zien, daar staat een mens toch nooit bij stil dat het zo gaat! Ik kijk nooit meer hetzelfe naar een mooi aquarelpenseel.
    groetjes, Sari

  7. Erg leuk item. Ik heb in september ooit eens een kwast proberen te maken van het haar van mijn hond. Maar niet geschikt om te schilderen. Helemaal niet goed gegaan. hahaha Wel leuk om eens te proberen. Knap hoe deze man het doet in het filmpje. Mooi om te zien

  8. Helaas moet ik bekennen dat ik mijn penselen dus niet goed behandel. Ik weet wel dat je ze nooit in het water moet laten staan, maar als ik klaar ben zet ik ze juist in een jampotje. Je bent nooit te oud om wat te leren.

  9. Hoi Margo, dat is wel een hot item wat je aankaart. Ik heb daar ook over nagedacht. Uiteindelijk heb ik besloten om ze neer te leggen. Als ik ze gebruikt heb spoel ik ze goed uit en leg ik ze op de vensterbank om te drogen. Daarna leg ik ze plat in een doos. Als ik ze ga gebruiken leg ik er een paar klaar plat op tafel. Ik gebruik ook wel eens een messenlegger om de haren te sparen. Groeten Janneke

  10. hoi Margo, allereerst wat een LEUK ! verhaal over de penseel. Het confronteert me hoe te weinig respect ik voor ze heb. Het is nieuw voor me dat penselen liever liggen. Ik zet ze zelf altijd rechtop in een speciaal rekje. Maar jouw uitleg is zo logisch dat ik het meteen van je aanneem. Vanaf nu mogen ze liggen op een matje

  11. Daarom raakt mijn bus soms los van de steel. Heel vervelend. Bedankt voor de info Margo. Maar veel ruimte om ze op de juiste manier te laten drogen heb ik helaas niet. Maar ik ga er nu beter op letten. Misschien eerst even drogen op de verwarming?

    1. Hoi Elly, het idee is goed bedoeld drogen op de verwarming, maar dat kan ook weer te vlug gaan. Mijn advies, niet doen. Nachtje aan de lucht drogen werkt prima.

  12. Wat een boeiende video van Escoda. Prachtig handwerk.
    Ik heb inmiddels een variatie van verschillende soorten en maten penselen. Ik heb gemerkt dat ze echt een eigen karakter hebben. Net als verf soorten trouwens. Je moet er even vriendjes mee worden en dat kan best even duren, maar daarna ontstaan de mooiste samenwerkingen.

  13. Leuk en leerzaam Margo, helaas kan ik de uitdaging van het maken van een penseel niet aangaan, tondeuse heeft net weer z’n werk gedaan.
    Wat betreft het drogen van de penselen, dit doe ik boven een speciaal uitlekbakje. De Sint heeft vorig jaar bij ProArt een bakje gekocht met daarboven een spiraal, hier klem ik de natte penselen in en die lekken het water, met verfresten, uit in het bakje. Handig en ik geef toe leuk voor de heb, mensen hadden geen idee wat ik gekregen had, dachten aan een of ander hulpmiddel voor in de keuken.

  14. Mijn penseen stonden altijd rechtop in de vensterbank te drogen. Zo boven de verwarming zullen ze niet snel schimmelen…. Maar sinds een paar weken heb ik een eigen ruimte om te aquarelleren en nu staan ze niet meer in de vensterbank. Ik leg ze nu inderdaad een uurtje of zo even plat neer.
    Groetjes, Janneke

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

The maximum upload file size: 256 MB. You can upload: image. Drop file here

Ken jij mijn 7 TIPS voordat je begint te aquarelleren? Ontvang GRATIS deze PDF.
V
ul je emailadres  in (klik op de oranje knop) en het wordt je toe gestuurd.